مفهوم انگیزش شغلی |مطالعات ISI و علمی و پژوهشی

مفهوم انگیزش شغلی

مفهوم انگیزش شغلی — تاریخ انتشار ۱۳۹۹/۰۶/۲۹– ساعت    — تعداد صفحات:۹ صفحه

تعریف انگیزش شغلی

اصطلاح انگیزش برای اولین بار از کلمه لاتین موو به معنی حرکت گرفته شده است، از انگیزش تعاریف مختلفی ارائه گردیده است: انگیزش مجموعه ای از نیروهایی است که انسان را هم از درون وهم از بیرون به انجام فعالیت های خاص در محیط های کاری ملزم می کند، در محیط کار انگیزش یعنی تمایل فرد برای تلاش و حفظ آن برای رسیدن به اهداف سازمانی انگیزه یک علاقه فردی و استقامت در تلاش برای بدست آوردن هدف معرفی شده است.

سه عنصر اصلی که در این تعاریف بیشتر ارایه می شوند، شامل تلاش، اهداف سازماندهی شده ونیاز است، انگیزه ها را به دو بخش تقسیم کردند: انگیزه های مثبت و منفی. انگیزه مثبت، فرآیند تلاش به منظور نفوذ در دیگران برای انجام چیزی که ما می خواهیم، با دادن پاداش است. اما انگیزه ی منفی، فرآیند تلاش نفوذ در دیگران برای انجام کاری که ما می خواهیم، با استفاده از قدرت می باشد(میراحمدی و همکاران، ۱۴۰۰: ۸۷  ).

مفهوم انگیزش شغلی از مهمترین عوامل تأثیرگذار در موفقیت و عقب ماندگی سیستم بوده و در صورت بی توجهی به آن، باعث هدر رفتن منابع سازمان می شود. نتیجه یک مطالعه حاکی از آن است که ۲۰ درصد تلاش و ۸۰ درصد انگیزه عامل موفقیت در سازمان ها گزارش شده و امروزه بزرگترین چالش مدیران، مواجهه با نیروهای کم انگیزه و کم مسئولیت پذیر می باشد.

حدود ۳ صفحه مفهوم انگیزش شغلی در فایل اصلی

مفهوم انگیزش کارکنان

دارا بودن انگیزه کار و جهت‌دهی به انگیزه‌ها، یکی از ضروریات در کاربرد منابع انسانی است (میری و همکاران، ۱۳۹۵: ۱۴۲و۱۴۳). انگیزش یکی از ویژگی‌های روان‌شناختی انسان می‌باشد که به درجه و یا میزان تعهد شخصی مربوط می‌شود. بنابراین دربرگیرنده‌ی عواملی است که موجب رفتار انسان می‌شود، مسیر رفتار را مشخص می‌کند و نوع رفتار را در مسیر تعیین شده، حفظ می‌نماید (کوشی و همکاران، ۱۳۹۶: ۶۶).

انگیزش در اصطلاح به معنای پویایی و حرکت است. از نظر سازمانی انگیزش عبارت است از عامل درونی که باعث تغییر در رفتار و حرکت در مسیر پیشبرد و اهداف سازمانی می‌گردد. انگیزش یعنی روشی برای بهبود مصرف منابع سازمان. در این حالت منابع هر سازمان به دودسته تقسیم می شوند. این دو دسته عبارتند از:

۱-منابع انسانی.

۲-منابع مادی.

از آنجا که منابع مادی نیز توسط منابع انسانی مورداستفاده قرار می‌گیرد، استفاده بهینه از این منابع مادی بدون داشتن نیروی با انگیزش کارکنان قابل انجام نیست(نوری چناشک و نوری چناشک، ۱۳۹۵: ۲۸۴). مباحث انگیزش کارکنان سه بخش را در بر می گیرد (نوروزی و امیریان زاده، ۱۳۹۶: ۱۴۰). این سه بخش عبارتند از اینکه:

۱- چرا بعضی از کارمندان با میل و رغبت کار خود را انجام می‌دهند.

۲- انگیزش کارکنان کوششی برای شناخت و پاسخ به چراهای رفتاری است.

۳- کارمند دیگری برای انجام دادن حداقل کار باید تحت‌فشار قرار گیرند.

مفهوم انگیزش کارکنان برای شناخت و پاسخ به چراهای رفتار

مطالعه انگیزش کارکنان کوششی برای شناخت و پاسخ به چراهای رفتار است(نوروزی و امیریان زاده، ۱۳۹۵: ۳۲). در هر سازمانی نیروی انسانی عمده‌ترین سرمایه و یکی از عوامل تأثیرگذار در تحقق اهداف هر سازمان محسوب می‌شود. برای رسیدن به این اهداف باید عوامل انگیزاننده را در انسان شناخت. و در جهت تأمین نیازهای ضروری او بود. آنچه مسلم است و باید موردپذیرش قرار گیرد این است که به علت تفاوت‌های فردی، انگیزه‌های افراد با یکدیگر متفاوت می‌باشد. نیروی انسانی با انگیزه در بقاء، پویایی، تحقق سیاست‌ها و استراتژی سازمان تأثیرگذار است. افزایش کارایی در نتیجه بهبود انگیزش میسر است (نوری چناشک و نوری چناشک، ۱۳۹۵: ۲۸۴).

انگیزش کارکنان همیشه یکی از مسائل اساسی در سازمان ها بود. در این حالت مدیران پیوسته در جستجوی راه‌هایی برای ایجاد علاقه در کارکنان بودند.انگیزش کارکنان به گونه ای است که آن ها بتوانند با به کار‌گیری علاقه به کار کردن را در سطحی که مورد انتظار است ارایه دهند. برای این منظور از دیرباز مدیران از شیوه‌های سنتی استفاده کرده‌اند اما فرآیند انگیزش در کارکنان چیزی پیچیده‌تر از آن است که بعضی از آنان تصور می‌کنند (کوشی و همکاران، ۱۳۹۶: ۶۶).

پیشینه داخلی

دو نمونه از پیشینه داخلی مفهوم انگیزش شغلی در زیر اورده شده

پژوهشی توسط آریانی قیزقاپان و همکاران(۱۳۹۵) تحت عنوان بررسی نقش سیستم اطلاعات مدیریت (MIS) در حرفه‌گرایی و مفهوم انگیزش شغلی کارکنان اداره آموزش و پرورش انجام شد. هدف از این تحقیق بررسی نقش سیستم اطلاعات مدیریت در حرفه‌گرایی و انگیزش شغلی کارکنان اداره آموزش و پرورش بود.

نتایج این تحقیق نشان داد که تاثیر تعامل بین جنسیت و کاربست سیستم اطلاعات مدیریت بر حرفه‌گرایی (۵۴/۱= (۱۱۴,۱),F 05/000/0= ) کارکنان معنی‌دار است. بنابراین کاربست سیستم اطلاعات مدیریت به عنوان یک مولفه مهم در سازمان، جهت توسعه توانایی‌های کارکنان پیشنهاد می‌شود.

پژوهشی توسط مرادی و چمل نژاد (۱۴۰۰) تحت عنوان  بررسی رابطه بین عامل‌های هوش هیجانی، سرسختی روانشناختی و سلامت روان با انگیزش شغلی معلمان مقطع ابتدایی شهرستان میناب برنامه‌ریزی انجام شد. برای این منظور معلمان مقطع ابتدایی شهرستان میناب به عنوان جامعه آماری این تحقیق انتخاب شد. .

حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به دست آمد و نمونه‌ی مورد نیاز تحقیق در حدود (۲۹۱ نفر) با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شد. نتایج این تحقیق نشان داد که رابطه مثبت و معناداری بین هوش هیجانی و ابعادش (خودآگاهی هیجانی، خودمدیریتی و روابط بین فردی) با انگیزش شغلی کارکنان رابطه‌ی مثبت و معناداری وجود دارد.

بین سرسختی روانشناختی کارکنان و همچنین تمامی مولفه‌هایش (تعهد، کنترل و مبارزه‌جویی) با انگیزش شغلی آنان رابطه‌ی معناداری یافت نشد. رابطه‌ی منفی و معناداری بین سلامت روان و انگیزش شغلی در سطح ۰۰۱/0P <وجود دارد.

پیشینه خارجی

دو نمونه از پیشینه خارجی مفهوم انگیزش شغلی در زیر اورده شده

پژوهشی توسط شین و همکاران(۲۰۱۷ ) تحت عنوان تأثیر انگیزه شغلی بر یادگیری علم در دانش آموزان دبیرستانی کره ای انجام شد. هدف از این تحقیق نقش انگیزه شغلی در یادگیری علوم مختلف بود. نتایج این تحقیق نشان داد که که انگیزه شغلی بر چندین عامل انگیزشی در یادگیری علوم تأثیر مستقیم دارد، مانند انگیزه نمره، نیاز به یادگیری، خودتعیین‌گری و خودکارآمدی.

علاوه بر این، انگیزه شغلی پیش‌بینی‌کننده انتخاب مسیر STEM دانش‌آموزان بود. در نهایت، تفاوت های قابل توجهی در انگیزه علمی در بین جنسیت و سال های تحصیلی وجود داشت. به طور کلی، دختران و دانش‌آموزان در سال‌های تحصیلی بالاتر از انگیزه علمی پایین‌تری برخوردار بودند. دانشجویان دختر به ویژه سطح پایینی از انگیزه شغلی را نشان دادند.

پژوهشی توسط چای و همکاران(۲۰۱۹) تحت عنوان انگیزه شغلی پرستاران دانشجو نسبت به پرستاری پیری: یک مطالعه طولی انجام شد. هدف از این تحقیق بررسی انگیزه شغلی دانشجویان پرستاری نسبت به پرستاری پیری و کشف پیش‌بینی‌کننده‌های بالقوه با استفاده از جبر متقابل بندورا بود.

نتایج این تحقیق نشان داد که در بین ۳۰۵ دانشجوی پرستار، میانگین نمرات انگیزش شغلی به سمت پرستاری پیری در سه مرحله به ترتیب ۶۶.۱۱ (SD=8.98)، ۶۷.۵۵ (SD=8.53) و ۶۶.۷۸ (SD=9.51) بود. بین نمرات انگیزش شغلی در طول زمان تفاوت معناداری وجود داشت (۰۵/۰>P) و کمترین امتیاز در ماه اول مشاهده شد. نگرش های سالمندی، اضطراب سالمندی، همدلی، محیط عمل بالینی و مرحله عمل بالینی پیش بینی کننده های قابل توجه انگیزه شغلی دانشجویان پرستاری نسبت به پرستاری پیری بودند.

منابع