کیفیت گزارشگری مالی | مبانی نظری مطالعات ISI

کیفیت گزارشگری مالی

کیفیت گزارشگری مالی | تعداد صفحات: ۷ صفحه

مفهوم و اهمیت کیفیت گزارشگری مالی

این مولفه را توان صورتهای مالی در انتقال اطلاعات عملیات شرکت و به طور خاص پیش بینی جریان های نقدی مورد انتظار آن به سرمایه گذاران تعریف می کنند، بر مبنای این نظر که اقلام تعهدی، ارزش اطلاعاتی سود را با کاهش اثر نوسانات ناپایدار در جریان های نقدی بهبود می بخشد. هرچه گزارشگری مالی و افشای شرکتها مبتنی بر استانداردها و مقرارت با کیفیت باشد.

اعتماد سرمایه گذاران و سایر مشارکت کنندگان بازار قابلیت اتکای اطلاعات مالی افزایش خواهد یافت. کیفیت گزارشگری مالی به طور مستقیم روی بازارهای سرمایه اثرگذار است بنابراین، با توجه به این که کیفیت گزارشگری مالی تأثیر با اهمیتی بر بازارهای سرمایه دارد، می توان نتیجه گرفت که در سطح کلان، کیفیت گزارشگری مالی دارای اثرات اقتصادی است(برزگر،۱۴۰۰: ۳۶).

ادامه

افزایش کیفیت گزارشگری مالی ابزاری برای ایفای مسئولیت پاسخگویی به نیازهای جامعه است. با همه این تفسیرها، این متغیر مفهومی چند بعدی است و تعریفی وجود ندارد که همگان نسبت به آن اتفاق نظر داشته باشند . بنابراین سبب پیش بینی بهتر جریان – های نقدی آتی شرکت برای سرمایه گذاران و سایر استفاده کنندگان صورتهای مالی می شود.

با توجه به آنکه حسابداری و اقتصاد دارای تاثیرات متقابل بر یکدیگرند، سطح کیفیت گزارشگری مالی دارای تاثیرات اقتصادی است. سودمندی صورتهای مالی با سایر گزارش های مالی، از کیفیت گزارشگری مالی تاثیر می پذیرد که در آن ثبات رویه و صراحت اطلاعات، جنبه های اساسی کیفیت به شمار می آیند . کیفیت گزارشگری مالی ضوابطی است که اطلاعات مفید و سودمند را از سایر اطلاعات تفکیک می کند و سودمندی اطلاعات مالی را ارتقا می دهد .

واضح است قانون گذاران و سرمایه گذاران برای داشتن گزارشگری مالی با کیفیت بالا هم عقیده اند؛ زیرا اعتقاد غالب بر این است که کیفیت گزارشگری مالی مستقیم روی بازارهای سرمایه اثر می گذارد. از سوی دیگر سود جاری نیز برای سرمایه گذاران مفید است زیرا توانایی آنها برای پیش بینی سود آتی را بالا می برد. (طرخورانی و همکاران،۱۳۹۹ :۲).

بعد

این مفهوم گزارش های مالی با کیفیت بعنوان گزارش هایی که کامل، بیطرفانه و عاری از خطا هستند و اطلاعات مفیدی را برای پیش بینی موقعیت اقتصادی و عملکرد شرکت ارائه می دهند تعریف می شود . اخیرا محققان نقش این مفهوم در کارایی سرمایه گذاری را مورد توجه قرار داده اند. هر چه این مفهوم بالاتر باشد مدیر بیشتر پاسخگو بوده و تحت نظارت بهتر خواهد بود و ممکن است عدم تقارن اطلاعاتی و به دنبال آن گزینش نامناسب و مخاطرات اخلاقی کاهش یابد و این موضوع می تواند مشکلات مربوط به سرمایه گذاری بیش از حد و کمتر از حد را کاهش دهد.

این مفهوم از طریق چندین مکانیزم می تواند این نقش را بازی کند. نخست اطلاعات حسابداری با کیفیت می تواند عدم تقارن اطلاعاتی بین سرمایه گذاران را کاهش داده و نقدشوندگی بازار سرمایه را افزایش دهد. در نتیجه از این طریق هزینه های تامین مالی ناشی از انتخاب نادرست کاهش داده شده و فرآیند تامین مالی و قبول پروژه های سرمایه گذاری با بازده بالا تسهیل شوند؛ بنابراین افزایش این مفهوم منجر به کاهش هزینه های تامین مالی شده و به صورت مستقیم کارایی سرمایه گذاری را افزایش می دهد.

دوم

دوم اطلاعات حسابداری نه تنها به صورت مستقیم در قراردادهای پاداش مدیران مورد استفاده قرار می گیرد، بلکه یک منبع اطلاعاتی مهم بوده که توسط ذینفعان برای نظارت بر مدیران مورد استفاده قرار می گیرد تا مسائل نمایندگی بین آنها و مدیران محدود شود. سوم در بین منابع اطلاعاتی نامتجانس شرکت ها اطلاعات حسابداری می تواند یک نقش نظارتی در بازار سهام داشته باشد تا از این طریق مسائل نمایندگی بین ذینفعان و مدیران کاهش، ظرفیت نظارتی ذینفعان افزایش، انتخاب پروژه ها بهبود و هزینه های تامین مالی کاهش یابند که در نهایت این منجر به کارایی سرمایه گذاری می شود(طرخورانی و همکاران،۱۳۹۹ :۳).

در همین زمینه هم قابل ذکر است که عاملی که می تواند بر ویژگی های چهارگانه با ریسک سقوط سهام تأثیر گذار باشد، این مفهوم است. کیفیت، ارزش گزارشگری مالی را تعیین می کند بنابر این مفید بودن و قابلیت استفاده از جنبه های کیفیت اطلاعات می باشد کیفیت گزارشگر مالی شامل بخش هایی از قبیل افشای معاملات، اطلاعاتی در زمینه انتخاب و کاربرد رویه های حسابداری و ارائه اطلاعاتی جهت قضاوت و تصمیم گیری را نشان می دهد .

پس

بنابراین مفهومی چندبعدی دارد و تعریف مشخصی برای آن وجود طبق تعریف مفاهیم نظری گزارشگری مالی ایران، ویژگی های کیفی گزارشگری مالی به ویژگی هایی اطلاق می شود که دستیابی به پاسخگویی و تصمیم گیری را میسر می سازد. برخی ویژگی های کیفی به محتوای اطلاعات مندرج در گزارش های مالی و برخی دیگر به چگونگی ارائه این اطلاعات مربوط می شود. این مفهوم همواره باید برای کمک به کاربران در تصمیم گیری، اطلاعات قابل اعتمادی را ارائه نمایند. گزارشگری مالی بایستی در بردارنده اطلاعات مربوط، قابل اعتماد، قابل مقایسه و قابل فهم باشد. قابل اعتماد بودن مربوط به کیفیت اطلاعات است و این اطمینان را ایجاد می کند که اطلاعات منطقه عاری از خطا و تعصب است(خوشکار و همکاران، ۱۳۹۹: ۵).

ادامه

این مفهوم عبارت است از دقت اطلاعات گزارش شده برای تشریح بهتر عملیات شرکت در عمل اطلاعات مربوط به جریان وجه نقد. شرکت از جمله اطلاعات مورد علاقه سرمایه گذاران است این تعریف از این مفهوم منطبق بر تعریف هیئت تدوین استانداردهای حسابداری است که عنوان میکند یکی از هدفهای گزارشگری مالی آگاه کردن اعتباردهندگان و سرمایه گذاران بالقوه برای کمک به تصمیم گیری منطقی و ارزیابی جریان وجه نقد مورد انتظار شرکت است(نعمت نژاد و همکاران، ۱۴۰۰: ۴۱۸).

و جانب احتیاط را رعایت می نمایند. پاسخ این است که در تعیین ارزش شرکت نه تنها به کمیت سود، بلکه باید به کیفیت آن نیز توجه شود. منظور از این مفهوم، زمینه بالقوه رشد سود و میزان احتمال تحقق سودهای آتی است به عبارت دیگر ارزش یک سهم تنها به سود هر سهم سال جاری شرکت بستگی ندارد؛ بلکه به انتظارات ما از آینده شرکت و قدرت سودآوری سالهای آتی و ضریب اطمینان نسبت بـه سودهای آتی بستگی دارد. برداشت حسابداران و تحلیل گران مالی از واژه سود متفاوت است(قموشی رامندی و همکاران، ۱۴۰۱: ۹۶).

ادامه

گزارشگری اطلاعات و دادههای مالی و افشای اطلاعات یکی از مهمترین ابزارهای بالقوه برای مدیریت جهت برقراری رابطه بین عملکرد و نظارت به وسیله افراد برون سازمانی است. از منظر نیازهای استفاده کنندگان گزارشگری اطلاعات و داده های مالی در گرفتن تصمیمهای اقتصادی مفید از طریق فراهم نمودن اطلاعات مربوط برای استفاده کنندگان صورتهای مالی و کاهش ناتقارنی اطلاعاتی میان مدیران و استفاده کنندگان نقش بسیار مهمی ایفا مینماید. با بررسی و مطالعه ادبیات حسابداری در حوزه کیفیت اطلاعات مالی میتوان متوجه شد که قدمت این زمینه پژوهشی به بیش از ۴ دهه برمی گردد(رضایی و همکاران، ۱۴۰۰: ۲۲۵).

همواره پیرامون کیفیت اطلاعات و گزارشهای مالی نگرانیهایی وجود داشته است. تجربه جهانی نیز بر این امر دلالت دارد که در نبود کنترلهای داخلی مدون و ساختاریافته، دریافت اطلاعات با کیفیت امری ساده انگارانه است.

کیفیت گزارشگری مالی

از این رو، در سال های اخیر مقررات گذاران برای ایجاد سازوکارهای ارتقای این مفهوم مقررات متعددی تصویب نموده اند حرفه حسابداری و حسابرسی برای چاره جویی در این خصوص به تدبیر راه کارهایی همت گمارد که از جمله کنگره آمریکا کمیته خاصی را مامور این قضیه و یافتن راهکارهای مقابله با فساد و تقلب و افزایش کیفیت گزارشگری مالی شرکتها نمود که باعث تصویب و ابلاغ قانون ساربنز آکسلی شد(ولی زاده لاریجانی و همکاران، ۱۴۰۰: ۲۶۰).

این مفهوم سبب پیش بینی بهتر جریانهای نقدی آتی شرکت برای سرمایه گذاران و سایر استفاده کنندگان صورتهای مالی میشود با توجه به آن که حسابداری و اقتصاد دارای تاثیرات متقابل بر یکدیگرند، سطح این مفهوم دارای تاثیرات اقتصادی است. سودمندی صورتهای مالی یا سایر گزارشهای مالی از این مفهوم تأثیر می پذیرد که در آن ثبات رویه و صحت، اطلاعات جنبه های اساسی کیفیت به شمار می آیند، این مفهوم ضوابطی است که اطلاعات مفید و سودمند را از سایر اطلاعات تفکیک می کند و سودمندی اطلاعات مالی را ارتقا می دهد. واضح است قانون گذاران و سرمایه گذاران برای داشتن گزارشگری مالی با کیفیت بالا هم عقیده اند(کلباسی و خسروی پور، ۱۳۹۹: ۱۵۷).

کیفیت گزارشگری مالی

علاوه بر این جریان گسترده ای از ادبیات حسابداری استدلال کردند. که کیفیت پایین گزارشگری، مالی میزان عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه های نمایندگی. ناشی از انتخاب نامطلوب و خطر اخلاقی را افزایش داده و از کارایی سرمایه گذاری می­کاهد. جریانی که منجر به افزایش مشکلات بیش از حد در جذب تأمین منابع مالی شرکتها میشود. لذا از آنجایی که نتایج نامطلوب گزارشگری مالی اخبار بدی برای تأمین کنندگان سرمایه شرکت است.

مدیران نیز درصدد هستند تا با تحت فشار قرار دادن حسابرسان به اهداف گزارشگری مالی به ظاهر مطلوب دست یابند. تا کیفیت نامطلوب اطلاعات حسابداری را بهبود بخشند بعبارتی دیگر به دنبال بهبود در اظهار نظر حسابرس از طریق خرید اظهار نظر حسابرس هستند. این ادبیات نشان میدهد که اثرات متقابلی بین خرید اظهارنظر و کیفیت گزارشگری مالی وجود دارد(امیری و فخاری، ۱۴۰۰: ۳۰).

کاهش این مفهوم باعث افزایش تضاد منافع بین مدیران و سرمایه گذاران میشود. و میزان عدم تقارن اطلاعاتی را بیشتر میکند و همچنین باعث افزایش هزینه سرمایه میشود. مدیران به منظور پنهان کردن کیفیت پایین گزارشگری مالی حسابرسان را تحت فشار اخراج یا برکناری قرار میدهند. تا آنها مطابق با خواسته ها و نظراتشان عمل کنند؛ با ارائه شواهدی استدلال کرد. صاحبکاران در شرکتهای ورشکسته به دلیل کیفیت پایین گزارشگری مالی میزان وابستگی. اقتصادی حسابرس را از طریق پاداشها و یا اعطای امتیازات مالی خاص به خود بیشتر میکنند(امیری و فخاری، ۱۴۰۰: ۳۴).

کیفیت گزارشگری مالی

این متغیر پیامدهای اقتصادی مهمی در تصمیم گیری. در مورد سرمایه گذاری دارد در همین راستا چندین کار پژوهشی مطرح شده است. بررسی ماهیت متفاوت پیامدهای کیفیت گزارشگری مالی برای تعامل مدیریتی بین مشاغل تحت کنترل خانواده. و مشاغل غیرخانوادگی در زمینه دیدگاه حفاظت از ثروت ،اجتماعی باید مورد توجه قرار گیرد. تحلیل نکات مربوط به جبهه گیری مدیریتی بین کسب و کار کنترل شده خانواده. و غیرخانوادگی و گزارش مالی در زمینه دیدگاه ثروت اجتماعی به طور بالقوه به درک علایق گوناگون. فرآیند تصمیم گیری مدیران در کسب و کار کنترل شده خانواده می افزاید(رازمنش و سوری، ۱۴۰۰: ۳۳).

مفهوم کیفیت گزارشگری مالی از دیدگاه پنمن

این مفهوم از دیدگاه پنمن برگرفته از اطلاعات سود دوره جاری شرکتها برای پیش بینی سودهای آتی می- داند. وی معتقد است سرمایه گذاران از سود دوره قبلی شرکت استفاده میکند. تا سود دوره های آتی را پیش بینی نمایند و یا به عبارتی آنها را خریداری نمایند. در این صورت گزارشات مالی بیشتر جنبه پشتیبانی برای تصمیمات خرید خواهند داشت. وی معتقد است تعریف گزارشگری مالی خیلی کلی و مبهم است. و باید آن را از دید فردی دید که آن را تعریف می کند.

در تعریفی دیگر کیفیت گزارشگری مالی را توان صورتهای مالی. در انتقال اطلاعات عملیات شرکت و به طور خاص پیش بینی جریان های نقدی مورد انتظار آن به سرمایه گذاران تعریف میکنند. بر مبنای این نظر که اقلام تعهدی ارزش اطلاعاتی سود را با کاهش اثر نوسانات ناپایدار در جریانهای نقدی بهبود میبخشد . کیفیت گزارشگری مالی ضوابطی است که اطلاعات مفید و سودمند را از اطلاعات دیگر تفکیک میکند و سودمندی اطلاعات را ارتقا می بخشد.

همچنین کیفیت گزارشگری مالی به معنای میزان مفید بودن صورتهای مالی برای سرمایه گذاران. ،بستانکاران، مدیران و دیگر افراد مرتبط با شرکت می.باشد کیفیت اطلاعات حسابداری. میزان دقت گزارشگری مالی در بیان اطلاعات حسابداری و عملیات شرکت. به ویژه جریانهای نقدی مورد انتظار میباشد که به منظور آگاهی سرمایه گذاران ارائه میشود. اطلاعات حسابداری منبع مهم و سودمندی برای تصمیم گیری گروههای طرف قرارداد. و همچنین منبع اصلی در ارزیابی وظیفه مباشرت مدیران محسوب میشود (مهرآور و همکاران،۱۳۹۸: ۲۹).

مبانی نظری

المکتری و همکاران در سال ۲۰۲۱ در نظریه خود ارتباط بین متغیرهای حاکمیت و کیفیت گزارشگری مالی را اثبات کردند. این محققین دریافتند که متغیر حاکمیت می تواند بر سطح این متغیر اثرگذار باشد. همچنین آنها به این نتیجه رسیدند که وقتی سطح متغیر حاکمیت دچار تغییر شود.، احتمال تغییر در سطح متغیر کیفیت گزارشگری مالی نیز وجود دارد.

الاواکلا و الماسیرا در سال (۲۰۲۱) در نظریه خود اثبات کردند که کیفیت گزارشگری مالی می تواند تحت تاثیر عملکرد قرار گیرد. به عبارتی این متغیر معمولا با تغییراتی که در متغیر عملکرد ایجاد می شود، دچار تغییر می شود. زمانی که سازمان در نظر داشته باشه سطح این متغیر را تغییر دهد.پیشنهاد می شود که ابتدا سطوح مرتبط با متغیر عملکرد را تغییر دهد.

ادامه

حداد  و همکاران در سال ۲۰۲۱ در مطالعه خود به این نتیجه رسیدند که متغیر کیفیت گزارشگری مالی از متغیر سیاست تقسیم سود تاثیر می پذیرد. به این صورت که سطح تغییرات متغیر سیاست تقسیم سود می تواند. در سطح این متغیر تغییر ایجاد نماید. از سوی دیگر این مطالعه پیشنهاد کرد که برای بهبود در سطح این متغیر به نظر می رسد. بهبودهایی در سطح متغیر سیاست تقسیم سود می تواند مفید باشد.

ارین و ادجبوی در سال ۲۰۲۱ در نظریه خود یک رابطه معنی دار بین کیفیت گزارشگری مالی و متغیر های ویژگی های شرکتی و مدیریت یافتند. به عبارتی این محققین اثبات کردند زمانی که سطح متغیرهای ویژگی های شرکتی و مدیریت دچار تغییر می شود، آنگاه می توان انتظار داشت که سطح این متغیر نیز دچار تغییر شود. همچنین زمانی که متغیرهای ویژگی های شرکتی و مدیریت می توانند به گونه ای برنامه ریزی شوند که در جهت تقویت این متغیر اقدام نمایند.

 

 

منابع

Almaqtari, F. A., Hashed, A. A., Shamim, M., & Al-ahdal, W. M. (2021). Impact of corporate governance mechanisms on financial reporting quality: a study of Indian GAAP and Indian Accounting Standards. Problems and Perspectives in Management, 18(4), 1.