مفهوم مدیریت زنجیره تامین |مطالعات ISI و علمی و پژوهشی

مفهوم مدیریت زنجیره تامین

مفهوم زنجیره تامین — تاریخ انتشار  ۱۳۹۹/۰۶/۳۰— ساعت انتشار ۱۷:۵۹— تعداد صفحات: ۶ صفحه

مفهوم  مدیریت زنجیره تامین

بنابراین قابل بیان است که یکی از دلایل موفقیت اکثر سازمانهای تولیدی دستیابی به عملکرد بالا از طریق پیگیری مدیریت زنجیره تامین می باشد. تاکید در مدیریت زنجیره تأمین (SCM) هنوز بصورت جدی بسمت بخش تولید می باشد و از این رو زنجیره تامین خدمات کـه خدمات در مرکز آن قرار دارد از اهمیت بالایی برخوردار است . مدیریت زنجیره تامین قابلیت اطمینان، پاسخگویی، ثبات، انعطاف پذیری کاهش هزینه و کارایی فرآیند را می تواند به ارمغان بیاورد. از دیدگاه علمی و عملی تاکید بر زنجیره تامین و مدیریت عملیات هنوز هم به شدت در بخش تولید است(شاهین و همکاران،۱۳۹۶: ۵).

امروزه

امروزه در دنیای کسب و کار شرکتها بدون توجه به یکپارچگی استراتژیهای شرکت و سیستم های زنجیره تامین نمی توانند محصول خدمت یا فرآیند سود آوری داشته باشند .

نیکول و هند فیلد ۱۹۹۹ با درک مفهوم مدیریت زنجیره ،تامین نیاز است.برای برنامه ریزی و کنترل فعالیتهای زنجیره تامین سطوح تصمیمات مشخص شود که این سطوح تصمیم گیری عبارتند:. از برنامه ریزی استراتژیک برنامه ریزی تاکتیکی و برنامه ریزی عملیاتی در سطح استراتژیک. عملکرد زنجیره تامین با اهداف شرکت که انعکاس دهنده سیاستها برنامه های مالی و برنامههای رقابتی است. ارزیابی می.شود.

سطح تاکتیکی زنجیره تأمین به برنامه ریزی چگونگی استفاده از تجهیزات برآورده کردن نیازها و تقاضای بازار میپردازد .در نهایت سطح عملیاتی زنجیره تامین بر عملیات کالا زنجیره تامین تاکید دارد. بعد عملیاتی بر جزییات سیستمها رویه ها و ابزارهای کنترلی و معیارهای عملکردی تمرکز می کند(شبابی و همکاران،۱۴۰۰: ۳۱).

تاریخچه

مدیریت زنجیره تأمین پدیده ای که در دهه ۱۹۸۰ میلادی ظهور یافته و این کار را به طریقی انجام می دهد .که مشتریان بتوانند خدمت قابل اطمینان و سریع را با محصولات باکیفیت در حداقل هزینه دریافت کنند. زنجیره تأمین یک مجموعه از سازمانهایی است که به وسیله جریانهای ،مواد اطلاعات و جریانهای مالی به یکدیگر مرتبط می شوند این سازمانها می توانند شامل بنگاههایی باشند که مواد خام قطعات و محصولات را تولید و خدماتی از قبیل توزیع انبارش، عمده فروشی و خرده فروشی را ارائه دهند .

همچنین زنجیره تأمین چرخه اساسی کسب و کارها است . و شامل همه فعالیتهای مرتبط با مدیریت جریان کالاها  و خدمات ، جابجایی و ذخیره سازی مواد اولیه،بدیل منابع طبیعی از مرحله مواد خام تا حالت نهایی و نیز جریانهایی از اطلاعات مرتبط با آنهاست . لذا مسئله کلیدی در زنجیره تأمین مدیریت کنترل و هماهنگی تمامی این فعالیتهاست .

و از طرفی طراحی شبکه زنجیره تأمین تصمیمی اساسی است که بر موفقیت آینده کسب وکار تأثیر میگذارد . میتوان اذعان داشت که مدیریت زنجیره تأمین به عنوان یک پارادایم مدیریتی در نظر گرفته نمیشود بلکه با ارائه راهکارهایی سعی در کاراسازی ادغام واحدهای سازمانی به منظور ارضای نیاز مشتریان برای به دست آوردن مزیت رقابتی دارد (شبابی و همکاران،۱۴۰۰: ۳۱-۳۲).

در همین راستا

زنجیره تأمین ،پایدار مدیریت جریان ،مواد اطلاعات و سرمایه و همچنین همکاری بین شرکتها در طول زنجیره تأمین همراه با یکپارچه سازی اهداف از تمام ابعاد سه گانه توسعه پایدار اقتصادی زیست محیطی و اجتماعی را که برگرفته از نیازهای مشتریان و ذی نفعان است مد نظر قرار می دهد .

در زنجیره های تأمین ،پایدار این اعضا هستند که معیارهای اجتماعی و زیست محیطی را به کار میگیرند تا بتوانند در طول زنجیره تأمین باقی بمانند . مدیریت زنجیره تامین پایدار به یک ضرورت استراتژیک برای شرکتها تبدیل شده است این نوع زنجیرهها به علت ماهیت پیچیده ای که دارند در معرض ریسکهای مختلفی قرار دارند . در واقع امروزه مدیریت زنجیره تامین، یکی از مسائل اساسی بنگاههای اقتصادی است که تمامی فعالیتهای سازمان را به منظور تولید محصولات و ارائه خدمات مورد نیاز مشتریان تحت تاثیر قرار میدهد و بحث نوآوری در آن از اهمیت ویژه ای برخوردار میباشد(صادقی،۱۳۹۹: ۱۳).

مفهوم زنجیره تامین

زنجیره تامین شامل همه مراحلی است که به طور مستقیم یا غیرمستقیم بود که  خواسته‌های مشتری را برآورده می‌سازد. زنجیره تامین تمامی موارد مرتبط با شبکه تدارکات را در بر می‌گیرد (زند حسامی و ساوجی، ۱۳۹۱) که شامل موارد زیر است:

۱-تامین­کنندگان.

۲-مراکز تولیدی.

۳-انبارها.

۴- مراکز توزیع و بازار خرده‌فروشان.

۵-مواد خام و موجودی‌های در حال ساخت و محصولات نهایی جاری بین آنها.

شرکت‌ها به وسیله تعاملات و ارتباطات کارکنان خود با افراد خارج از شرکت و طریق منابع عمومی می‌توانند. به اطلاعات مرتبط با زنجیره تامین دسترسی پیدا کنند(ناظمی و همکاران، ۱۳۹۰: ۶۰)

مفهوم زنجیره تامین براساس مدیریت زنجیره تامین

مدیریت زنجیره تامین قادر به شناسایی دقیق و صحیح موجودی‌ها در داخل تامین­کنندگان یا مشتریان زنجیره تامین ممکن است نباشد. فقدان نظارت و ردگیری کالاها می‌تواند باعث اضافه موجودی کالای در انبار و افزایش هزینه‌های انبارداری یک سازمان شود. فقدان نظارت و ردیابی، سبب کمبود موجودی کالا در خط تولید می‌شود که این امر می‌تواند در تامین خدمات نیازمندی‌های مشتریان تاثیر منفی بگذارد(لک و همکاران، ۱۳۹۰)

در گذشته، شرکت‌های صنعتی بر تولید و ایجاد ارزش افزوده تمرکز داشته و منابع محدودی را در زنجیره ارزش و تامین، سرمایه‌گذاری می‌کردند. بنابراین به لحاظ اهمیت، مسئله انتخاب تامین­کننده تصمیمی استراتژیک در حوزه زنجیره تامین می‌باشد. (آذر و همکاران، ۱۳۹۰).

هدف مدیریت زنجیره تامین یکپارچه‌سازی

بر این اساس هدف مدیریت زنجیره تامین یکپارچه‌سازی واحدهای سازمانی در طول زنجیره تامین بود. این کار با هماهنگ‌سازی جریان مواد، اطلاعات و مالی به منظور برآوردن تقاضای مشتری و بهبود رقابت‌پذیری است(تربتی و همکاران، ۱۳۹۴).

کیفیت و مدیریت کیفیت محصول از سطح شرکت‌ها به سطح زنجیره تامین گسترش می یابد. همانطور که یک کالا از یک عضو زنجیره تامین به عضو دیگر آن در جریان است، کیفیت آن نیز می‌تواند توسط سایر شرکت‌هایی که در تملک ما نیستند، تحت تاثیر قرار گیرد. بنابراین شرکت‌ها ناگزیرند برای برخورداری از یک مدیریت کیفیت موثر و کارآمد که کیفیت محصول نهایی به مشتریان را تضمین نماید.(صفری و محبی­منش، ۱۳۹۰).

موارد مرتبط

مدیریت زنجیره تامین شامل  موارد زیر نیز است. مدیریت زنجیره تامین در این حالت شامل :

۱-برنامه‌ریزی و مدیریت کلیه فعالیت‌های منبع­یابی و تدارکات.

۲-تبدیل کالاها از مرحله ماده خام (استخراج) تا تحویل به مصرف‌کننده نهایی.

۳-فعالیت‌های لجستیک برای کلیه فعالیت‌های هماهنگی و همکاری میان تامین­کنندگان.

۴-تعیین واسطه‌ها، خرده‌فروشان و مشتریان.

مدیریت زنجیره تامین، یکپارچه­ کننده مدیریت زنجیره تامین با الزامات زیست‌محیطی در تمام مراحل طراحی محصول، انتخاب و تامین مواد اولیه، تولید و ساخت بود(الفت و همکاران، ۱۳۹۰). در این حالت عوامل کلیدی اثربخشی مدیریت زنجیره تامین عبارتند از:

۱-اطلاعات

۲- ارتباطات

۳-همکاری

۴-اعتماد

در بحث شرکت‌های کوچک و متوسط لازم است. عوامل ایجاد اهمیت اینگونه شرکت‌ها مورد بررسی قرار گیرد. نخست با پیدایش فناوری‌های نوین در تولید، ارتباطات، توزیع محصول،. تامین منابع و لزوم توجه به شرکت‌های کوچک و متوسط به صورت مرتبط و از ضروریات بود(جبله و همکاران، ۱۳۹۵).

انواع زنجیره تأمین خدمات

در ساخت و تولید زنجیره تامین از تامین کننده ها به سمت مشتریان حرکت می نماید. ولی در خدمات دوگانگی -مشتری تامین کننده این مطلب را بیان می نماید که جریان های تولید تنها از تامین کننده به مشتریان نیست بلکه از مشتریان به تامین کننده ها باشد. بنابراین جریان تامین دو سویه می باشد که این اصلی ترین عامل در پیوستن مفهومهای زنجیره تامین سنتی به واقعیتهای فرایندهای خدماتی است. در ادامه، انواع زنجیره تأمین خدمات به طور خلاصه معرفی شده است :

۱- ساده ترین شکل زنجیره تامین دو سویه این است. که مشتریان داده های خود را برای تامین کننده ی خدمات فراهم میکنند. این تامین کننده کسی است که داده ها را به ستاده تبدیل میکند و به مشتریان تحویل میدهد.

۲- جریان وقتی بیشتر پیچیده میشود. که ارائه کننده خدمات یک ارائه کننده ی خدمت دیگری را به کار میگیر.د تا در خدمت رسانی به مشتری به او کمک کند. نتیجه یک زنجیره تامین دو سویه دو سطحی میگردد. در این زنجیره ارائه کننده خدمات اولیه یک سطح مشترک بین مشتری خدمات و تامین کننده خدمات است.

بعد

۳-نوع سومی از زنجیره های تامین وجود دارد که دو سویه نیست،. اما ویژگی دوگانگی مشتری تامین کننده را دارد مشتری ورودیها را برای ارائه دهنده خدمات فراهم مینماید،. ارائه دهنده خدمات ورودیها را پردازش مینماید و آن ها را به یک موجودیت که متفاوت از مشتری است، تحویل میدهد. (شاهین و همکاران،۱۳۹۶: ۵).

منابع